Gekon lamparci to jedna z najpopularniejszych jaszczurek, którą w Polsce nazywamy również gekonem tygrysim. Jej oswojenie nie sprawia zazwyczaj kłopotów. Gekony lamparcie bywają też najczęściej polecanym gatunkiem jaszczurki dla osób, które zaczynają swoją przygodę z gadami.
Co warto jednak wiedzieć, zanim do naszego domu trafi gekon lamparci? Jak go żywić i w jakich warunkach utrzymywać? Na te i wiele innych pytań odpowiemy w poniższym artykule. Zapraszamy do lektury!
Gekony lamparcie - żywienie
Podstawą diety gekonów są owady, głównie świerszcze i karaczany, a także bezkręgowce, w tym larwy mączników. Serwowany pokarm powinien być pełnowartościowy, a owady należy nakarmić przed podaniem ich jaszczurce. W sprzedaży dostępne są też specjalne karmy dla gekonów. Dietę gekonów trzeba też regularnie uzupełniać witaminami, najlepiej oprószając nimi owady przed podaniem. W terrarium koniecznie powinna znajdować się miseczka z wodą, warto też umieścić spodeczek z pokruszoną sepią.
Mączniki natomiast podajemy świeżo po wylince, z miękkim pancerzem. Pamiętajmy jednak, aby mączników nie podawać gekonom słabym i chorym, ponieważ może to doprowadzić do zaczopowania jelita. Młode osobniki wymagają codziennego karmienia, natomiast starsze wystarczy karmić raz na 2-3 dni.
Gekony lamparcie - ciekawostki
- Gekony lamparcie naturalnie zamieszkują pustynie i półpustynie, a także górskie tereny Azji Mniejszej i Środkowej. Gekony z rodziny Eublephairs, Coleonyx, Goniurosaurus, Hemitheconyx i Holodactylus wyróżniają się spośród pozostałych gatunków posiadaniem ruchomych powiek i jako jedyne śpią z zamkniętymi oczami.
- Gekony lamparcie mają długość od 22 do 28 cm, a maksymalne wymiary ciała osiągają w 2 lub 3 roku życia. Dorosłe dobrze utrzymane gekony ważą od 60 do 100 g. W niewoli żyją kilkanaście lat lub więcej. Długowieczne są najczęściej samice.
- Gekony lamparcie często są umaszczenia brunatnego lub brązowego w drobne cętki na szaro-żółtym lub kremowym tle. Młode od dorosłych różnią się ubarwieniem, mają one poprzeczne, szerokie i brązowe pręgi. Wyraźnie segmentowany ogon stanowi połowę długości ciała jaszczurki, a ich palce są pozbawione przylg, przez co nie potrafią one wspinać się po gładkich gałęziach.
- Gekony lamparcie, podobnie jak większość innych jaszczurek mają skłonność do autotomii, mogą więc odrzucić fragment ogona. To naturalny mechanizm, który chroni gekona przed drapieżnikami. W warunkach hodowlanych do takiego zdarzenia dochodzi najczęściej w przypadku zbyt mocnego chwytania zwierzaka lub w czasie walki między osobnikami.
Warunki utrzymania gekonów lamparcich
Wysokość terrarium dla gekona powinna osiągać przynajmniej 35 cm, szerokość od 35 do 45 cm, a długość nie mniej niż 50 cm. Wystrój terrarium powinien być pustynny lub półpustynny. Należy zadbać o dużą ilość kryjówek i jaskiń. Najlepszym podłożem będą ręczniki papierowe lub utwardzona glina z piaskiem. Zwykły piasek nie jest polecany ze względu na możliwość zaczopowania.
Przynajmniej jedną kryjówkę jaszczurki warto wyłożyć mchem. Przy zbiornikach o wysokości około 40 cm nie jest konieczne projektowanie otworów wentylacyjnych w ścianach bocznych, natomiast większe zbiorniki wymagają zaprojektowania otworów wentylacyjnych w ściankach, nad powierzchnią podłoża. Pokrywę terrarium najlepiej wykonać z siatki.
W terrariach pustynnych oświetlenie może z powodzeniem posłużyć również za źródło ciepła. W dzień temperatura w terrarium powinna wynosić około 25 do 30 stopni Celsjusza. W terrarium powinna być też miejsce z wyższą temperaturą, czyli tzw. wyspa ciepła, gdzie temperatura sięga od 35 do 40 stopni Celsjusza. W nocy natomiast temperatura może spadać do 16-18 stopni Celsjusza.
Źródłem światła może być zwykła żarówka albo żarnik halogenowy o mocy od 60 do 150 W. Moc żarnika należy dobrać m.in. pod względem wielkości i wentylacji terrarium czy temperatury panującej w pomieszczeniu. Do ogrzania terrarium można używać kabli grzewczych. Nie poleca się natomiast stosować kamieni grzewczych, ze względu na ryzyko poparzenia.
Terrarium należy oświetlić trybie 12/12h, natomiast zimą, w okresie spoczynku należy zmniejszyć okres naświetlania do 8h, wykorzystując przy tym żarówkę o mniejszej mocy. Ponieważ gekony lamparcie aktywne są w nocy, uważa się, że nie wymagają one lampy UV.
Jakie problemy najczęściej doskwierają gekonom?
Gekony mogą mieć problemy z wylinką. Do częstych schorzeń należy także utrata ogona, utrata apetytu, biegunki i wymioty, kryptosporidioza i zaczopowanie.
Kłopoty z wylinką
Zdarza się, że gekon nie potrafi zrzucić całej wylinki. Z taką sytuacją możemy mieć do czynienia szczególnie wówczas, gdy nasz pupil nie ma w terrarium kryjówki z wilgotnym podłożem. Kawałki starej skóry mogą pozostać na łapkach, ogonie i głowie. Zaniedbanie problemów z wylinką może skutkować poważnymi komplikacjami, dlatego nigdy nie należy go lekceważyć. Stara skóra może uciskać naczynia krwionośne, a to z kolei prowadzi do powstawania ran oraz martwicy, w tym martwicy koniuszków palców oraz końcówki ogona.
Biegunka i wymioty
Oddawanie odchodów w postaci płynnej lub półpłynnej, powinno zwrócić uwagę każdego właściciela. Pamiętajmy, że biegunka sama w sobie nie jest schorzeniem, ale objawem klinicznym. Może być ona wywołana bakteriami, pasożytami wewnętrznymi, zatruciem pokarmowym, zatruciem lekami, zmianą diety czy zaburzeniami w prawidłowym funkcjonowaniu układu pokarmowego. Zaniepokojenie opiekunów powinno wywoływać także zwracanie niestrawionej lub tylko częściowo strawionej treści pokarmowej przez otwór gębowy.
Utrata apetytu
Utrata apetytu wiąże się z częściowym lub całkowitym zaprzestaniem przyjmowania pokarmu. Może wynikać z chwilowej, naturalnej fizjologii organizmu albo stresu i/lub problemów zdrowotnych. Naturalna utrata apetytu często towarzyszy samicom spodziewającym się potomstwa, szczególnie na końcowym etapie ciąży, gdy układ pokarmowy ściskany jest przez obecne w organizmie jaja.
Kryptosporidioza
To dolegliwość wywoływana przez pierwotniaki z rodzaju Cryptosporidium. Choroba bardzo szybko wyniszcza organizm, a nieleczona prowadzi do śmierci. Najczęstszymi objawami są biegunki, brak apetytu oraz wymioty i utrata wagi.
Zaczopowanie
Niedrożność przewodu pokarmowego, nazywana zaczopowaniem może mieć wiele różnych przyczyn, w tym pasożyty, ciała obce czy anomalne zmiany w strukturze układu pokarmowego. W hodowli domowej, do zaczopowania najczęściej dochodzi na skutek stosowania niewłaściwej ściółki, czyli takiej o drobnej granulacji (piasek, drobny żwir). Przyczyną zaczopowania może być także niedobór minerałów, szczególnie wapnia. Niedrożność przewodu pokarmowego najczęściej objawia się apatią, utratą apetytu, brakiem wypróżnień i rozdętą częścią brzuszną, a w skrajnych przypadkach dochodzi także do wypadnięcia kloaki.
Jeżeli więc zauważymy jakiekolwiek niepokojące zmiany w zachowaniu lub wyglądzie naszego pupila, koniecznie skonsultujmy się z lekarzem weterynarii!